Andrzej Ścibisz - Praca Magisterska Łódz wrzesień 1991r
Liga Morska i Kolonialna w Łodzi - Struktura organizacyjna i działalność w latach 1925-1939
Łódź była miastem bez tradycji i warunków w dziedzinie uprawiania sportów wodnych. Brakowało rzeki, kanału żeglownego czy choćby większego jeziora, które na pewno umożliwiłoby rozwój tego rodzaju zainteresowań wśród mieszkańców miasta. Chcąc opalać się na plaży, pływać lub żeglować należało wyjeżdżać dość daleko za miasto, nad Wartę, Bzurę lub Pilicę.
Podkreślić również należy i to, że przeciętni ludzie nie widzieli potrzeby i nie rozumieli sensu uprawiania sportów wodnych. Pochłaniały ich po prostu kwestie związane z codziennym bytem i koniecznością utrzymania rodziny, co było z oczywistych powodów problemem znacznie bliższym i realniejszym niż pływanie, opalanie się na plaży, a tym bardziej żeglowanie.
Zatem uprawianie sportów wodnych nie spotkało się z masowym odzewem społeczeństwa łódzkiego. Wprawdzie pasjonowały się nimi jednostki - czasowo i finasowo, ale szeroki ogół społeczeństwa, w najlepszym razie występował tutaj jako publiczność, przyglądająca się z zaciekawieniem temu, co dotychczas w ogóle nie wchodziło w zakres jej zainteresowań.
Dążąc do poprawy sytuacji w tej dziedzinie, działacze Ligi Morskiej i Rzecznej w Łodzi, z prezesem Dąbrową na czele, podjęli kroki mające na celu popularyzację wśród mieszkańców miasta pożytecznych form spędzania wolnego czasu nad wodą.
W lutym 1927 r. Zarząd Okręgu LMR w Łodzi postanowił wydać ponad 3000 złotych, uzyskane z zabawy taneczno-rozrywkowej z okazji rocznicy odzyskania dostępu do morza, na gruntowną modernizację Stawów Stefańskiego w Rudzie Pabianickiej, za wiedzą i zgodą prywatnego właściciela terenu oraz aprobatą burmistrza rudzkiego.
Prezes Dąbrowa liczył, że uda mu się tutaj zorganizować ośrodek sportów wodnych dla wszystkich łodzian oraz także na to, że inwestycja po pewnym czasie zacznie przynosić łódzkiej LMR zyski.
Prace zakrojone na szeroką skalę, obejmujące oczyszczenie i pogłębienie stawów, przygotowanie terenu pod plażę, zmontowanie drewnianych pomostów do cumowania łodzi, budowę pawilonu restauracyjno-tanecznego, zakup sprzętu pływackiego (łodzie, kajaki) przebiegały bardzo sprawnie.
W sobotę, 11 czerwca 1927 r. uroczyście otwarto łódzką plażę w Rudzie Pabianickiej. Na maszt wciągnięta została flaga Ligi Morskiej i Rzecznej, a poświęcenia dokonał ksiądz diakon Stanisław Małkowski z pobliskiego kościoła pod wezwaniem św. Józefa przy ulicy Farnej.
Następnie odbył się konkurs pływania i wiosłowania, w którym z różnym powodzeniem uczestniczyło 200 osób.
Wieczorem odbyła się całonocna wielka zabawa ogrodowa w nowym pawilonie taneczno-restauracyjnym, na której przygrywały dwie orkiestry, zaś wstęp był zapewniony za darmo, bez żadnych opłat.
W piątek, 24 czerwca 1927 r. odbyła się w Rudzie Pabianickiej noc świętojańska - konkurs wianków puszczanych na wodzie oraz zabawa taneczna trwająca do rana.
Pierwsze miejsce zajął pokaźny wianek przygotowany przez łódzkie Koło Związku Marynarzy Rezerwy na wielkim kole ratunkowym, gustownie przystrojonym pięknymi kwiatami i świecami.
Nagroda w wysokości 350 złotych została wręczona przedstawicielom Związku Marynarzy Rezerwy przez prezesa Dąbrowę.
W niedzielę, 21 sierpnia 1927 r. urządzono na Stawach Stefańskiego Dzień Sportu Wodnego LMR. Na program imprezy składały się popisy wodołaza Świderskiego, zawody pływackie pań i panów, zawody w skokach do wody oraz popisy prowadzonej w Rudzie Pabianickiej niedzielnej szkoły pływania i wiosłowania.
W dniach 27 - 28 sierpnia 1927 r. w pawilonie restauracyjnym w Rudzie Pabianickiej gościła urządzona, staraniem prezesa Dąbrowy, wystawa pod nazwą "Polskie Morze". Bilet wstępu kosztował 1 zł 50 gr, natomiast członkowie LMR mogli zwiedzać wystawę za darmo. Wystawę zwiedziło 150 osób.
Również w latach 1928 i 1929 odbyły się tradycyjne zabawy w noc świętojańską, połączone z puszczaniem wianków na wodzie. Dodatkową atrakcję stanowiło doprowadzenie elektryczności i oświetlenie plaży, pomostów oraz pawilonu tanecznego kolorowymi żarówkami.
W dniu 5 sierpnia 1928 r. odbyły się w Rudzie Pabianickiej na Stawach Stefańskiego zawody pływackie pod patronatem LMR, połączone z uroczystością wręczenia medali ubiegłorocznym i tegorocznym laureatom szkoły pływania i wiosłowania. Dodatkową atrakcją były "kosze szczęścia z cennymi fantami (każdy los wygrywa), konkurs tańca, pokaz mody plażowej i wieczorowej, a także - wieczorem - pokaz sztucznych ogni bengalskich". Wieczorem również rozpoczęła się, w pawilonie restauracyjnym, zabawa taneczna. Trzeba jeszcze odnotować, że tego dnia pluton reprezentacyjny LMR w Łodzi "przeprowadził krótki kurs i pokaz dla publiczności plażowej w zakresie ratownictwa w nagłych wypadkach utraty przytomności, dotyczący techniki sztucznego oddychania i masażu serca". Cena biletów na plażę wynosiła 1,50 zł, a dla członków LMR 70 groszy.
Na codzień w sezonie letnim plaża przy rudzkich Stawach Stefańskiego, restauracja i sprzęt pływający były dostępne dla wszystkich, którzy opłacili "umiarkowaną cenę" 40 groszy. Członkowie LMR płacili 20 groszy, dzieci i młodzież szkolna wchodziły za darmo.
Oto kolejna, wartościowa inicjatywa Ligi Morskiej i Rzecznej w Łodzi, dzięki której mieszkańcy tego wielkiego ośrodka przemysłowego mogli latem korzystać z wody, słońca i wzorowo prowadzonej plaży w Rudzie Pabianickiej. (...)